Ieder jaar wordt de uitstoot van broeikasgassen volgens internationale richtlijnen (IPCC) vastgesteld.
Overzicht broeikasgassen
Deze tabel geeft een overzicht van de uitstoot van broeikasgassen conform de internationale richtlijnen (IPCC). De sectorindeling is conform het nationale beleid (klimaattafelindeling). De indirecte emissies zijn inbegrepen, de emissies van Land Use, Land Use Chance and Forestry (LULUCF) echter niet. Deze emissiegegevens worden ook internationaal geleverd aan de EU (Europese unie) Europese unie en de UNFCCC, in de vorm van het National Inventory Report (NIR) en bijbehorende CRF (Common Reporting Format )-tabellen.
Broeikasgasemissies in Mton CO2-eq van 1990 t/m 2020 plus 2021 voorlopig, conform de AR5-GWP's, vastgesteld in september 2022
|
Sectoren klimaatbeleid
|
1990
|
1995
|
2000
|
2005
|
2010
|
2015
|
2016
|
2017
|
2018
|
2019
|
2020
|
2021*
|
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Electriciteitsopwekking | ||||||||||||
| CO2 | 39,5 | 47,6 | 48,2 | 51,9 | 51,8 | 52,9 | 51,7 | 48,1 | 44,4 | 41,3 | 32,4 | 32,4 |
| CH4 | 0,0 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 |
| N2O | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 |
| Totaal | 39,6 | 47,8 | 48,4 | 52,1 | 52,0 | 53,1 | 52,0 | 48,3 | 44,6 | 41,5 | 32,7 | 32,7 |
| Industrie (incl. AVI's, raffinaderijen, winningsbedrijven) | ||||||||||||
| CO2 | 54,4 | 49,9 | 49,6 | 50,2 | 49,1 | 46,5 | 47,6 | 48,8 | 48,1 | 47,3 | 47,1 | 47,1 |
| CH4 | 18,2 | 16,3 | 12,2 | 8,3 | 6,4 | 4,9 | 4,7 | 4,3 | 4,1 | 4,0 | 3,9 | 3,7 |
| N2O | 6,5 | 6,6 | 6,4 | 6,2 | 1,6 | 1,7 | 1,6 | 1,6 | 1,5 | 1,5 | 1,4 | 1,2 |
| F-gassen | 7,3 | 8,7 | 5,9 | 1,5 | 2,0 | 1,5 | 1,4 | 1,4 | 1,2 | 1,3 | 1,0 | 1,1 |
| Totaal | 86,4 | 81,4 | 74,0 | 66,3 | 59,1 | 54,6 | 55,2 | 56,2 | 55,0 | 54,1 | 53,3 | 53,2 |
| Gebouwde omgeving | ||||||||||||
| CO2 | 29,1 | 32,2 | 28,8 | 28,6 | 33,1 | 23,9 | 24,5 | 24,0 | 23,7 | 22,6 | 21,3 | 23,9 |
| CH4 | 0,7 | 0,8 | 0,7 | 0,7 | 0,7 | 0,5 | 0,5 | 0,5 | 0,5 | 0,4 | 0,4 | 0,5 |
| N2O | 0,2 | 0,2 | 0,2 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 |
| Totaal | 30,0 | 33,2 | 29,7 | 29,3 | 34,0 | 24,4 | 25,1 | 24,6 | 24,3 | 23,2 | 21,8 | 24,5 |
| Verkeer en vervoer | ||||||||||||
| CO2 | 31,9 | 34,8 | 37,4 | 39,2 | 38,3 | 33,8 | 34,0 | 34,5 | 35,0 | 34,4 | 30,0 | 29,9 |
| CH4 | 0,2 | 0,2 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 |
| N2O | 0,1 | 0,3 | 0,3 | 0,2 | 0,3 | 0,3 | 0,2 | 0,3 | 0,3 | 0,3 | 0,2 | 0,2 |
| F-gassen | 0,0 | 0,0 | 0,1 | 0,3 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,3 | 0,3 | 0,3 |
| Totaal | 32,2 | 35,2 | 37,9 | 39,8 | 39,0 | 34,5 | 34,7 | 35,2 | 35,7 | 35,1 | 30,6 | 30,5 |
| Landbouw | ||||||||||||
| CO2 | 8,0 | 8,4 | 7,6 | 7,6 | 9,7 | 7,6 | 7,5 | 7,6 | 7,8 | 7,8 | 7,5 | 7,8 |
| CH4 | 16,5 | 15,9 | 14,0 | 12,9 | 14,4 | 14,8 | 15,2 | 15,1 | 14,6 | 14,6 | 14,5 | 14,4 |
| N2O | 8,6 | 8,5 | 6,8 | 5,6 | 5,1 | 5,2 | 5,1 | 5,2 | 5,2 | 5,1 | 5,1 | 5,0 |
| Totaal | 33,1 | 32,8 | 28,5 | 26,1 | 29,2 | 27,5 | 27,7 | 27,9 | 26,6 | 27,5 | 27,1 | 27,1 |
| Totalen | ||||||||||||
| CO2 | 162,7 | 173,0 | 171,6 | 177,4 | 182,0 | 164,6 | 165,3 | 162,9 | 159,1 | 153,5 | 138,3 | 141,1 |
| CH4 | 35,7 | 33,2 | 27,1 | 22,1 | 21,7 | 20,3 | 20,5 | 20,1 | 19,4 | 19,3 | 19,0 | 18,7 |
| N2O | 15,5 | 15,7 | 13,8 | 12,3 | 7,2 | 7,4 | 7,1 | 7,3 | 7,1 | 7,0 | 6,9 | 6,6 |
| F-gassen | 7,3 | 8,7 | 6,0 | 1,8 | 2,4 | 1,9 | 1,8 | 1,8 | 1,5 | 1,6 | 1,3 | 1,5 |
|
Totaal
|
221,2
|
230,5
|
218,5
|
213,6
|
213,3
|
194,2
|
194,7
|
192,2
|
187,2
|
181,4
|
165,5
|
167,9
|
In 2021 is de uitstoot van broeikasgassen iets gestegen ten opzichte van 2020 (+1,5%), volgens voorlopige cijfers. De definitieve cijfers voor 2021 worden begin 2023 gepubliceerd.
De daling in de jaren 2016-2020 is daarmee weer in een lichte stijging omgezet. In 2020 lag de uitstoot nog 8,8% lager dan in 2019. Over de gehele periode bekeken is in 2021 de uitstoot 24,1% lager dan in 1990. In 2021 komt de uitstoot dus weer uit boven het zogeheten Urgendadoel: een minimale afname van 25 procent ten opzichte van 1990. In 2020 werd dit doel met een emissiedaling van 25,2% nog wel gehaald. De doelstelling blijft echter gelden voor de jaren na 2020.
Bovenstaande emissiecijfers zijn uitgedrukt conform de zogeheten AR5-standaard. Dit gebeurt vanaf emissiejaar 2021. Hiervoor gold AR4, en conform AR4 bedroeg de emissiedaling 1990-2020 25,5%. Hieronder wordt uitgebreid ingegaan op de betekenis van AR4 en AR5.
Broeikasgassen zoals koolstofdioxide (CO2), methaan, lachgas en zogenoemde F-gassen, zorgen voor de opwarming van de aarde. De uitstoot van broeikasgassen geven we weer in megaton (is miljard kilo) CO2-equivalenten: op deze manier wordt de bijdrage aan het versterkt broeikaseffect van methaan, lachgas en F-gassen in hoeveelheden CO2 uitgedrukt. In 2021 was de uitstoot in Nederland 167,9 megaton CO2-equivalenten. Dat is 2,5 megaton (1,5%) meer dan in 2020, en 24,1% minder dan in 1990. Deze emissiedaling vond tussen 1990 en 2017 voor het overgrote deel plaats bij de overige broeikasgassen: methaan, lachgas en de F-gassen. De emissie van CO2 bleef in deze periode ruwweg constant, en daalde vanaf 2018, om vanaf 2021 weer een lichte stijging te tonen. Deze stijging is geheel terug te vinden bij de huishoudens, die meer aardgas verstookt hebben vanwege de koude winter.
De doelstelling voor 2030, vastgelegd in de Klimaatwet, bedroeg een emissiereductie van 49% ten opzichte van 1990. Deze doelstelling is inmiddels aangescherpt tot -55%.
Om de overige broeikasgassen te kunnen vergelijken met CO2 moeten ze worden omgerekend naar CO2-equivalenten. Dat is de rekeneenheid voor de bijdrage van broeikasgassen aan het broeikaseffect. Het omrekenen is gebaseerd op het ‘Global Warming Potential’ (GWP), dat is de mate waarin een gas bijdraagt aan het broeikaseffect. Zo heeft methaan (CH4) een GWP van 28 CO2-equivalenten en zwavelhexafluoride (SF6) een GWP van 23.500 CO2-equivalenten. Dat houdt in dat 1 kilo methaan over een periode van 100 jaar 28 keer meer aan het broeikaseffect bijdraagt dan 1 kilo CO2. 1 kilo SF6 draagt zelfs 23.500 keer meer bij dan 1 kilo CO2. Het GWP-concept is ontwikkeld door het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC). De reden dat deze GWP’s, die op zich gebaseerd zijn op fysische gegevens, kunnen veranderen is dat er sprake is van continu voortschrijdend inzicht. De bovengenoemde GWP-waarden zijn die zoals vastgesteld in het vijfde assessmentrapport (AR5) van IPCC. Voor emissiereeksen 1990-2020 worden de GWP-waarden uit het vierde assessmentrapport (AR4) uit 2007 gebruikt. Vanaf emissiereeks 1990-2021 moeten de zogeheten AR5-waarden gebruikt worden, zoals te zien in bovenstaande tabel.
De AR4-waarden zijn vanaf emissiereeks 1990-2021 niet meer relevant. Als extra service (om bijvoorbeeld vergelijkingen te kunnen maken met eerdere publicaties) publiceren wij eenmalig nog een keer de tabel met de AR4-waarden:
Broeikasgasemissies in Mton CO2-eq van 1990 t/m 2020 plus 2021 voorlopig, conform de AR4-GWP's, vastgesteld in september 2022.
|
Sectoren klimaatbeleid
|
1990
|
1995
|
2000
|
2005
|
2010
|
2015
|
2016
|
2017
|
2018
|
2019
|
2020
|
2021*
|
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Electriciteitsopwekking | ||||||||||||
| CO2 | 39,5 | 47,6 | 48,2 | 51,9 | 51,8 | 52,9 | 51,7 | 48,1 | 44,4 | 41,3 | 32,4 | 32,4 |
| CH4 | 0,0 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 |
| N2O | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 |
| Totaal | 39,6 | 47,8 | 48,4 | 52,1 | 52,0 | 53,1 | 52,0 | 48,3 | 44,6 | 41,5 | 32,7 | 32,7 |
| Industrie (incl. AVI's, raffinaderijen, winningsbedrijven) | ||||||||||||
| CO2 | 54,4 | 49,9 | 49,6 | 50,2 | 49,1 | 46,5 | 47,6 | 48,8 | 48,1 | 47,3 | 47,1 | 47,1 |
| CH4 | 16,3 | 14,6 | 10,9 | 7,4 | 5,7 | 4,4 | 4,2 | 3,9 | 3,7 | 3,6 | 3,4 | 3,3 |
| N2O | 7,3 | 7,4 | 7,2 | 7,0 | 1,8 | 1,9 | 1,8 | 1,8 | 1,7 | 1,7 | 1,6 | 1,4 |
| F-gassen | 8,5 | 10,1 | 6,6 | 1,6 | 2,1 | 1,6 | 1,5 | 1,5 | 1,2 | 1,3 | 1,0 | 1,2 |
| Totaal | 86,4 | 81,9 | 74,3 | 66,3 | 58,8 | 54,4 | 55,0 | 55,9 | 54,7 | 53,9 | 53,1 | 53,0 |
| Gebouwde omgeving | ||||||||||||
| CO2 | 29,1 | 32,2 | 28,8 | 28,6 | 33,1 | 23,9 | 24,5 | 24,0 | 23,7 | 22,6 | 21,3 | 23,9 |
| CH4 | 0,6 | 0,7 | 0,7 | 0,6 | 0,6 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 |
| N2O | 0,3 | 0,2 | 0,2 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 |
| Totaal | 29,9 | 33,2 | 29,6 | 29,3 | 33,9 | 24,4 | 25,1 | 24,6 | 24,2 | 23,1 | 21,8 | 24,5 |
| Verkeer en vervoer | ||||||||||||
| CO2 | 31,9 | 34,8 | 37,4 | 39,2 | 38,3 | 33,8 | 34,0 | 34,5 | 35,0 | 34,4 | 30,0 | 29,9 |
| CH4 | 0,2 | 0,2 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 |
| N2O | 0,1 | 0,3 | 0,3 | 0,3 | 0,3 | 0,3 | 0,3 | 0,3 | 0,3 | 0,3 | 0,2 | 0,2 |
| F-gassen | 0,0 | 0,0 | 0,1 | 0,3 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 |
| Totaal | 32,2 | 35,2 | 37,9 | 39,8 | 39,0 | 34,6 | 34,8 | 35,3 | 35,8 | 35,1 | 30,6 | 30,5 |
| Landbouw | ||||||||||||
| CO2 | 8,0 | 8,4 | 7,6 | 7,6 | 9,7 | 7,6 | 7,5 | 7,6 | 7,8 | 7,8 | 7,5 | 7,8 |
| CH4 | 14,7 | 14,2 | 12,5 | 11,5 | 12,9 | 13,2 | 13,5 | 13,5 | 13,1 | 13,1 | 13,0 | 12,8 |
| N2O | 9,7 | 9,6 | 7,7 | 6,3 | 5,7 | 5,8 | 5,7 | 5,9 | 5,8 | 5,7 | 5,7 | 5,6 |
| Totaal | 32,4 | 32,1 | 27,8 | 25,4 | 28,3 | 26,6 | 26,7 | 27,0 | 26,7 | 26,5 | 26,2 | 26,2 |
| Totalen | ||||||||||||
| CO2 | 162,7 | 173,0 | 171,6 | 177,4 | 182,0 | 164,6 | 165,3 | 162,9 | 159,1 | 153,5 | 138,3 | 141,1 |
| CH4 | 31,8 | 29,6 | 24,2 | 19,8 | 19,4 | 18,1 | 18,3 | 17,9 | 17,3 | 17,2 | 17,0 | 16,7 |
| N2O | 17,5 | 17,6 | 15,5 | 13,9 | 8,1 | 8,3 | 8,0 | 8,3 | 8,0 | 7,9 | 7,8 | 7,5 |
| F-gassen | 8,5 | 10,1 | 6,7 | 1,9 | 2,5 | 2,0 | 1,9 | 1,9 | 1,6 | 1,7 | 1,3 | 1,5 |
|
Totaal
|
220,5
|
230,3
|
218,0
|
212,9
|
212,0
|
193,1
|
193,5
|
191,0
|
186,0
|
180,3
|
164,3
|
166,8
|